el-GRen-US

Λεκάνη απορροής Λίσσου

Ο Λίσσος (ή αλλιώς Φιλιούρης) είναι ένας ποταμός της Θράκης, οι πηγές του οποίου βρίσκονται στα βουνά της ανατολικής Ροδόπης και συγκεκριμένα στους λόφους του ΝτεμίρΤσαλ, κοντά στα σύνορα των νομών Ροδόπης και Έβρου, ενώ ένα δεύτερο κύριο υδάτινο σώμα που συμβάλλει στον Λίσσο πηγάζει στα ανατολικά, κοντά στην Λεπτοκαρυά Έβρου. Από τα βουνά της Ροδόπης ο ποταμός διαγράφει μια πορεία από τα βορειοανατολικά προς τα νοτιοδυτικά, πριν εκβάλλει στον όρμο Ανοικτό του Θρακικού πελάγους. Το συνολικό μήκος του ποταμού φτάνει περίπου τα 70km, με τον κύριο ποταμό να καταλαμβάνει τα 45km, ενώ η λεκάνη απορροής εκτείνεται  σε 1.490 km2. 

Η λεκάνη απορροής του Λίσσου (κωδικός EL12-09) εμφανίζει ιδιαίτερο ερευνητικό ενδιαφέρον, με αυξημένες ανάγκες παρακολούθησης, τόσο για την έκταση και την ένταση των πιέσεων που δέχεται, όσο και για την ελλιπή διαθέσιμη γνώση και επιστημονική έρευνα που έχει γίνει, όπως και γιατί ανήκει σε καθεστώς προστασίας, αφού εκβάλει σε κολυμβητικές ακτές και προστατευόμενες παράκτιες ακτές. Πρόκειται για ένα υδάτινο σύστημα με κατακερματισμό ενδιαιτημάτων, αφού οι παλαιότεροι φυσικοί βιότοποι, όπως τα δάση και οι βάλτοι, έχουν σχεδόν εξαφανιστεί προς όφελος των καλλιεργειών αλλάζοντας τελείως τη φυσιογνωμία του ποταμού. Τμήματα του έχουν χαρακτηριστεί ως Ιδιαιτέρως Τροποποιημένα Υδάτινα Σώματα (ΙΤΥΣ) και συγκεκριμένα περιλαμβάνει 6 Φυσικά Υδάτινα Σώματα και 3 Ιδιαιτέρως Τροποποιημένα Υδάτινα Σώματα με εκβολές στις ανατολικές ακτές. Οι μεγαλύτερες πιέσεις που δέχεται είναι η νιτρορρύπανση, λόγω της αυξημένης αγροτικής δραστηριότητας στη γύρω περιοχή, καθώς και το υψηλό οργανικό φορτίο που δέχεται, αφού είναι αποδέκτης βιομηχανικών και αστικών αποβλήτων (Βιομηχανική Περιοχή Κομοτηνής, Μονάδα Επεξεργασίας Υγρών Αποβλήτων, Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων) . Ένα εξίσου σημαντικό πρόβλημα της ευρύτερης περιοχής είναι η υφαλμύρινση, με ένα μεγάλο αριθμό γεωτρήσεων (νόμιμων και μη) να εντείνουν το πρόβλημα, με αποτέλεσμα να μειώνονται συνεχώς τα αποθέματα γλυκού νερού. Γενικά, η συνολική κατάσταση ποιότητας του Λίσσου (χημική και οικολογική) έχει χαρακτηριστεί ως χαμηλότερη της «καλής» (Σχέδιο Διαχείρισης 2013 & 1η αναθεώρηση 2017). 

Επίσης, εμφανίζει ιδιαίτερο οικολογικό ενδιαφέρον αφού στην περιοχή υπάρχουν αρκετά είδη άγριων ζώων, καθώς ο Λίσσος είναι μία από τις σημαντικότερες περιοχές στην Ελλάδα για τα πουλιά και ιδιαίτερα για τους γύπες. Από την άποψη της χλωρίδας στη περιοχή συναντάει κανείς λίγα είδη, με κυρίαρχη βλάστηση ακόμα και στα ψηλότερα τμήματα του Λίσσου να είναι η μακκία, με βασικούς πρωταγωνιστές τα πεύκα, τα πουρνάρια, τις αριές και τους κράταιγους.
Δυστυχώς, η τουριστική δραστηριότητα στην λεκάνη απορροής του Λίσσου δεν υποστηρίζεται από επαρκή υποδομή. Οι κύριοι τουριστικοί τύποι είναι ο αρχαιολογικός, ο οικοτουρισμός και ο θαλάσσιος τουρισμός, με έντονη επισκεψιμότητα το καλοκαίρι και την άνοιξη.